Snoep niet, poets na elke maaltijd, bezoek de tandarts trouw, en dan vergroot je de kans dat je niet al op jonge leeftijd een rot gebit hebt. Of doe wat je wilt, heb mazzel en leef je hele leven zonder gaatjes. Je kunt niet kiezen voor kiezen zonder pijn: het wordt je gegeven. Of niet.
Wie hard werkt, wordt soms rijk genoeg om VVD te stemmen. Als je je fatsoenlijk gedraagt, is het waarschijnlijker dat je niet strafrechtelijk wordt vervolgd of zelfs veroordeeld. Een lieve, gezonde, intelligente, grappige vrouw vindt vaak een levenspartner – niet altijd. Wie slim en sterk is en toch meedoet aan Expeditie Robinson, zou kunnen winnen.
Er zijn zieke en gehandicapte mensen die op gebed genezing ontvangen, al dan niet tijdens een speciale genezingsdienst. En er zijn zieke of gehandicapte mensen die kracht en blijmoedigheid van God ontvangen om hun leven een andere wending te geven. Beide hebben de opdracht om zich niet te verheffen boven ‘mopperblinden’, maar om die te dienen: want zowel genezing als kracht en blijmoedigheid zijn bijzondere genadegaven, die niet zomaar aan iedereen uitgedeeld worden. Er is geen procedure om te volgen, geen keuze om te maken, geen begaanbare weg. Er is Iemand die jou uit kan kiezen om in jou en met jou iets anders te doen dan de natuurlijke weg naar beneden. Maar die keuze maakt Hij Zelf (Fil.2:13).
O ja, wij kunnen keuzes maken. We kunnen kiezen om voortaan elke dag te bidden en een stuk in de Bijbel te lezen; of om te leven zonder auto en smartphone; of om te geloven dat God onvoorwaardelijk van ons houdt. En sommigen lukt dat; maar de keuze voor succes heb je niet. Met alle respect voor Jedi-master Yoda moet ik toch corrigeren: “There is no do. Just try!”
Het kwalijkste aan het maakbaarheidsidee vind ik, dat velen vergeten om God te danken voor wat ze beschouwen als een verdienste, terwijl het feitelijk genade is. En direct daarop volgt het gebrek aan empathie voor de mensen die gewoon niet hetzelfde cadeau ontvangen hebben. Het kan zó troostrijk en
krachtig zijn wanneer iemand een moment echt beseft, en uitspreekt: “Dit had mij ook kunnen overkomen.”
En vergeet daarna niet om op te roepen tot tandenpoetsen en zo; om het je kinderen te leren en voor te doen! Want je weet maar nooit of er later iets te danken valt.